Prawa Indian a pokojowa Nagroda Nobla

Rigoberta Menchú Tum to gwatemalska działaczka demokratyczna, obrończyni praw Indian. Została ona nagrodzona pokojową Nagrodą Nobla w 1922 roku.

To Indianka pochodząca z należącego do ludu Majów plemienia Kicze. Działała jako katechetka i była zaangażowana w ruch robotników rolnych.

Zmuszona była do wielokrotnego pobytu na emigracji w Meksyku. Dopiero od niedawna znów mieszka w swojej rodzinnej Gwatemali.

Od 1981 roku jest aktywnie zaangażowana w działania na rzecz praw Indian gwatemalskich oraz normalizacji stosunków po zakończeniu wojny domowej. Jej ojciec został zabity podczas antyrządowego protestu w jednej z ambasad Gwatemali, zaś brat został uprowadzony i zamordowany przez prawicowe szwadrony śmierci w 1979 roku, zaś matka została porwana, pobita i zgwałcona oraz zamordowana przez żołnierzy rok później.

W roku 1990 otrzymała Nagrodę UNESCO. Dwa lata później została uhonorowana pokojową Nagrodą Nobla.

Okazuje się, że wyróżnienie to było nieco kontrowersyjne – w opinii wielu komentatorów pozostawało w związku z tak zwanym kluczem noblowskim – w tym przypadku zwrócono uwagę na prawa Indian w 500-rocznicę pierwszej wyprawy Krzysztofa Kolumba.